Xuất Khẩu Giảm Mạnh: Cách Nào Sầu Riêng Trở Lại ‘Ngôi Vương’?

Sầu Riêng: Trái Cây Vua Một Thời

Sầu riêng từng được coi là loại trái cây vua của Việt Nam. Kim ngạch xuất khẩu sầu riêng tăng nhanh, chiếm 1/2 xuất khẩu rau quả. Tuy nhiên, hiện nay, xuất khẩu sầu riêng đã “xoay chiều” và gặp nhiều khó khăn.

Theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, tổng giá trị xuất khẩu rau quả trong hai tháng đầu năm 2025 ước tính đạt 677 triệu USD. Con số này giảm 17% so với cùng kỳ năm ngoái. Đặc biệt, xuất khẩu sầu riêng, loại trái cây chủ lực, đã sụt giảm nghiêm trọng. Đến giữa tháng 2, xuất khẩu sầu riêng chỉ đạt 3.500 tấn, giảm 80% so với cùng kỳ năm 2024.

Nguyên Nhân Xuất Khẩu Sầu Riêng Giảm

Điều này khiến quy trình thông quan kéo dài. Hàng hóa dễ bị hư hỏng, buộc nhiều doanh nghiệp phải quay đầu đưa hàng về tiêu thụ nội địa. Cùng với những thay đổi từ thị trường Trung Quốc, thị trường EU cũng tạm thời tăng tần suất kiểm tra tại biên giới với mặt hàng sầu riêng từ 10% lên 20%.

Kiểm Tra Nghiêm Ngặt Tại Các Cửa Khẩu

Nguyên nhân của sự thay đổi này là do sầu riêng Việt Nam không tuân thủ các quy định về mức dư lượng thuốc bảo vệ thực vật. Cơ quan chức năng của EU đã phát hiện nhiều hoạt chất thuốc bảo vệ thực vật còn tồn dư cao trên sầu riêng. Những hoạt chất này bao gồm Carbendazim, Fipronil, Azoxystrobin, và nhiều loại khác.

Tại các cửa khẩu, Ban quản lý Đồng Đăng – Lạng Sơn cho biết, từ đầu năm 2025, Trung Quốc yêu cầu sầu riêng nhập khẩu từ Việt Nam có giấy chứng nhận kiểm định dư lượng Cadimi và chất vàng O. Do đó, từ cuối tháng 1/2025, xuất khẩu sầu riêng qua cửa khẩu tỉnh Lạng Sơn gần như ngưng trệ.

Từ đầu tháng 2/2025, mới có 25 xe hàng chở sầu riêng được xuất khẩu sang Trung Quốc qua các cửa khẩu của tỉnh Lạng Sơn. Số lượng này chỉ bằng 5 – 10% so với cùng kỳ năm 2024. Tương tự, tại cửa khẩu Lào Cai, số lượng sầu riêng xuất khẩu cũng giảm mạnh.

Cần Giải Pháp Để Khôi Phục Xuất Khẩu

Để sầu riêng trở lại “ngôi vua”, cần có các giải pháp cụ thể. Đây không phải lần đầu tiên xuất khẩu sầu riêng gặp khó khăn. Trong suốt năm 2024, nhiều lần các cơ quan chức năng đã cảnh báo tình trạng gian lận mã số vùng trồng. Sự tăng trưởng nóng của xuất khẩu sầu riêng khiến một số doanh nghiệp gian lận mã số vùng trồng. Họ lấy sầu riêng ở những vùng không được cấp mã số và dán mã số ở những vùng được cấp phép.

Cũng do tăng trưởng nóng, nhiều lô sầu riêng xuất khẩu đã không đáp ứng được các tiêu chuẩn của thị trường nhập khẩu. Điều này khiến xuất khẩu sầu riêng bị nhiều thị trường đưa ra cảnh báo, ảnh hưởng đến kim ngạch xuất khẩu.

Ý Kiến Chuyên Gia Về Tình Hình Xuất Khẩu

Trao đổi với phóng viên, chuyên gia Vũ Vinh Phú chỉ rõ rằng trong hai tháng đầu năm, xuất khẩu sầu riêng suy giảm mạnh. Nguyên nhân chủ yếu là do Trung Quốc – thị trường lớn nhất của sầu riêng Việt Nam – giảm nhập khẩu. Thị trường này đã siết chặt quản lý và đề ra nhiều quy định mới đối với hàng hóa nhập khẩu.

Tăng cường quy định nhập khẩu làm kim ngạch suy giảm. Doanh nghiệp phải chịu chi phí lưu kho cao hơn. Doanh nghiệp cần biết không chỉ Trung Quốc siết kiểm soát. Nhiều thị trường khác cũng gia tăng hàng rào kiểm soát.

Giải Pháp Trước Mắt Và Dài Hạn

Trong bối cảnh khó khăn như hiện nay, chuyên gia Vũ Vinh Phú cho rằng giải pháp trước mắt là các bộ, ngành, địa phương cần tăng cường cấp phép cho các trung tâm kiểm nghiệm. Điều này sẽ giúp doanh nghiệp có thêm cơ sở kiểm định, giải quyết khó khăn trong giai đoạn này.

Về lâu dài, các bộ, ngành cần nỗ lực hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Tìm thêm cơ hội cho mặt hàng sầu riêng là rất cần thiết. Đặc biệt, các đơn vị, địa phương cũng phải nỗ lực “sốc” lại quy trình sản xuất. Điều này nhằm đảm bảo trái sầu riêng không bị vướng vào những rào cản không đáng có khi xuất khẩu.

Kết Luận

Sầu riêng là một trong những nông sản có giá trị cao của Việt Nam. Tuy nhiên, để giữ vững vị thế và khôi phục xuất khẩu, cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các doanh nghiệp và cơ quan chức năng. Việc nâng cao chất lượng sản phẩm và tuân thủ các quy định quốc tế là rất quan trọng. Chỉ có như vậy, sầu riêng mới có thể trở lại “ngôi vua” trên thị trường xuất khẩu.

Xem thêm: Gửi hàng nhanh từ Đồng Nai đi Hà Nội chỉ trong 4 tiếng

Xem thêm: Dịch vụ chuyển phát hàng đi Mỹ giá rẻ nhất

Xem thêm: Những lưu ý quan trọng khi gửi quà tặng bằng dịch vụ hoả tốc