Cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung leo thang: Chuỗi cung ứng toàn cầu chịu ảnh hưởng ra sao?

Căng thẳng thương mại quay trở lại giữa Mỹ và Trung Quốc

Tháng 4/2025, Mỹ gây chấn động khi công bố áp thuế 145% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Ngay sau đó, Trung Quốc phản ứng bằng việc áp thuế trả đũa 125% lên hàng hóa Mỹ. Các mặt hàng bị ảnh hưởng bao gồm than, khí LNG, dầu thô và ô tô. Cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế lớn lại tiếp tục leo thang. Diễn biến này tạo ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho chuỗi cung ứng toàn cầu. Ngành logistics bị ảnh hưởng nặng nề, buộc phải thay đổi để thích ứng. Các doanh nghiệp trong ngành đang nỗ lực điều chỉnh quy trình và tìm kiếm hướng đi bền vững hơn.

Mỹ áp thuế 145% với hàng Trung Quốc: Hậu quả không nhỏ

Theo xác nhận từ Nhà Trắng, Mỹ quyết định tăng mức thuế nhập khẩu hàng hóa Trung Quốc lên tối đa 145%, trong đó:

• Mức thuế nhập khẩu cơ bản từ 84% tăng lên 125%

• Áp thêm 20% thuế với các sản phẩm có liên quan đến fentanyl

• Nhắm vào các mặt hàng điện tử, nguyên liệu sản xuất và thiết bị công nghiệp

Điều này ảnh hưởng nặng nề đến chi phí logistics, đặc biệt là vận chuyển quốc tế giữa Mỹ và châu Á. Doanh nghiệp nhập khẩu từ Trung Quốc sang Mỹ sẽ phải tìm phương án thay thế, gây gián đoạn chuỗi cung ứng và tăng chi phí kho bãi, vận chuyển.

Trung Quốc trả đũa bằng loạt thuế quan mới

Không chậm trễ, Trung Quốc đã công bố thuế trả đũa ở mức 10-15% đối với hàng Mỹ, tập trung vào:

• Than, LNG (khí tự nhiên hóa lỏng)

• Dầu thô

• Xe hơi và thiết bị nông nghiệp

• Một số khoáng sản chiến lược như molypden, ruthenium

Ngoài ra, Trung Quốc cũng tăng cường kiểm soát xuất khẩu các loại nguyên liệu quan trọng, gây áp lực lớn đến ngành công nghiệp công nghệ cao tại Mỹ.

Hệ quả là các tuyến vận chuyển giữa hai quốc gia chịu áp lực lớn, đặc biệt là các tuyến vận chuyển hàng hóa qua đường biển và đường hàng không.

Chuỗi cung ứng toàn cầu đối mặt với những thách thức mới

1. Chi phí của chuỗi cung ứng tăng cao

Chi phí vận chuyển quốc tế đang có xu hướng tăng mạnh do thuế quan và gián đoạn trong chuỗi cung ứng. Doanh nghiệp logistics phải gánh thêm chi phí lưu kho, thay đổi tuyến đường, tăng chi phí nhân lực để đáp ứng yêu cầu mới.

2. Nhu cầu tái cấu trúc chuỗi cung ứng

Việc Mỹ và Trung Quốc đối đầu khiến các doanh nghiệp toàn cầu phải tìm kiếm nhà cung ứng mới ngoài hai quốc gia này, làm thay đổi hoàn toàn chiến lược vận hành. Logistics giờ đây không chỉ là vận chuyển, mà còn là bài toán chiến lược nhằm tối ưu thời gian và chi phí.

3. Các tuyến vận chuyển mới được thiết lập

Nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu đang chuyển hướng vận chuyển sang các quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, Thái Lan, Malaysia… nhằm tránh các rào cản thuế quan. Điều này mở ra cơ hội cho ngành logistics ở khu vực, đồng thời tạo áp lực lớn về hạ tầng, dịch vụ và năng lực vận hành.

4. Logistics phải “thông minh” hơn

Chuyển đổi số trong logistics không còn là lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc. Các doanh nghiệp logistics buộc phải sử dụng các công cụ công nghệ như:

• Hệ thống quản lý vận đơn thông minh (TMS)

• Phân tích dữ liệu chuỗi cung ứng

• Tối ưu hóa tuyến vận chuyển bằng trí tuệ nhân tạo (AI)

Doanh nghiệp logistics nên làm gì để thích ứng?

Đa dạng hóa thị trường và khách hàng

Không phụ thuộc vào Mỹ hoặc Trung Quốc là cách giảm thiểu rủi ro từ chiến tranh thương mại. Doanh nghiệp logistics nên mở rộng thị trường sang châu Âu, Trung Đông, Đông Nam Á và các nước đang phát triển.

Tối ưu chi phí vận hành

Tăng cường số hóa, sử dụng nền tảng quản lý logistics chuyên sâu, giảm thiểu chi phí cố định và phát sinh là điều cần thiết.

Liên kết chiến lược với doanh nghiệp xuất nhập khẩu của chuỗi cung ứng

Đối tác chiến lược chính là chìa khóa giúp ngành logistics thích ứng nhanh chóng. Các công ty vận chuyển cần thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với khách hàng để cùng chia sẻ thông tin, rủi ro và cùng tối ưu chuỗi cung ứng.

Tương lai chuỗi cung ứng giữa căng thẳng thương mại

Chiến tranh thương mại mang lại tác động tiêu cực nhưng cũng mở ra cơ hội cho doanh nghiệp logistics. Nhiều doanh nghiệp chuyển dịch khỏi Trung Quốc tạo ra tiềm năng lớn cho Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam. Các doanh nghiệp logistics Việt Nam có thể tận dụng xu hướng này để phát triển. Đầu tư vào công nghệ và năng lực vận hành là yếu tố quan trọng. Nếu làm tốt, doanh nghiệp Việt Nam có thể mở rộng ra thị trường quốc tế. Họ hoàn toàn có thể trở thành đối tác đáng tin cậy trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Kết luận

Cuộc đối đầu thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn đang diễn biến phức tạp. Trong thời gian tới, căng thẳng này có thể tiếp tục leo thang. Ngành logistics không chỉ đóng vai trò bị động. Đây còn là cơ hội để trở thành người dẫn đầu trong quá trình tái cấu trúc chuỗi cung ứng. Nếu chủ động thay đổi và thích ứng, doanh nghiệp logistics có thể vượt qua thử thách. Rủi ro khi đó sẽ trở thành động lực phát triển mới.

Đọc thêm:

Vận tải biển: Xương sống của chuỗi cung ứng toàn cầu

Vải Vận Chuyển Từ Đồng Nai Sang Phần Lan Bằng Đường Biển

Vận chuyển hàng hóa từ Đồng Nai đi Phú Quốc

Chuyển phát nhanh từ Quảng Ninh đến Đồng Nai chất lượng, uy tín, giá cạnh tranh