Telex Release và Surrender Bill Là Gì? Toàn Bộ Kiến Thức Cho Người Mới
Trong vận tải biển quốc tế, bộ chứng từ vận đơn đường biển (Bill of Lading – B/L) đóng vai trò vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, để phù hợp với từng tình huống giao dịch, ngoài vận đơn gốc (Original B/L), doanh nghiệp có thể sử dụng các hình thức khác như Telex Release hoặc Surrendered B/L.
Vậy Telex Release là gì? Surrender Bill có khác gì với vận đơn gốc? Khi nào nên sử dụng hình thức này? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu chi tiết.
1. Telex Release là gì?
Telex Release là một thông báo điện tử do hãng tàu hoặc đại lý hãng tàu phát hành. Thông báo này cho phép người nhận hàng tại cảng đến lấy hàng mà không cần xuất trình vận đơn gốc.
Cơ chế hoạt động:
-
Người gửi hàng (shipper) nộp lại toàn bộ vận đơn gốc cho hãng tàu tại cảng đi.
-
Hãng tàu đóng dấu xác nhận đã thu hồi vận đơn và ghi chú “SURRENDERED”.
-
Sau đó, hãng tàu phát hành thông báo điện tử (thường qua hệ thống telex hoặc email) đến đại lý của họ tại cảng đến.
-
Người nhận hàng chỉ cần giấy tờ tùy thân hoặc chứng minh quyền nhận hàng, không cần trình vận đơn gốc.
Nói cách khác, Telex Release chính là một dạng vận đơn điện tử đã bị “Surrender”.
2. Surrender Bill (Surrendered B/L) là gì?
Surrendered B/L là vận đơn gốc đã được người gửi hàng trả lại cho hãng tàu tại cảng đi. Khi đó, hãng tàu sẽ đóng dấu “SURRENDERED” lên vận đơn gốc và thông báo đến cảng đến rằng hàng có thể được giao mà không cần trình vận đơn giấy.
Sự khác biệt chính ở đây là:
-
Telex Release nhấn mạnh hình thức thông báo điện tử.
-
Surrendered B/L nhấn mạnh vào việc vận đơn gốc đã được nộp lại cho hãng tàu.
Hai khái niệm thường được dùng thay thế nhau trong thực tế, nhưng bản chất vẫn là: người nhận không cần vận đơn gốc để lấy hàng.
3. Quy trình thực hiện Telex Release – Surrender Bill
Để dễ hình dung, dưới đây là các bước tiêu chuẩn:
-
Người gửi hàng yêu cầu Telex Release: Sau khi hoàn tất thanh toán hoặc đạt được thỏa thuận, shipper yêu cầu hãng tàu làm thủ tục.
-
Trả lại vận đơn gốc: Shipper nộp toàn bộ bản gốc vận đơn cho hãng tàu hoặc forwarder tại cảng xuất khẩu.
-
Hãng tàu xác nhận: Hãng tàu kiểm tra, thu hồi đủ vận đơn, sau đó đóng dấu “SURRENDERED” lên chứng từ.
-
Thông báo điện tử: Hãng tàu gửi telex/email tới đại lý ở cảng đến.
-
Người nhận lấy hàng: Consignee chỉ cần xuất trình giấy tờ liên quan (ví dụ: giấy giới thiệu, chứng minh nhân dân, mã lô hàng) để nhận hàng.
4. Ưu điểm và nhược điểm của Telex Release – Surrender Bill
Ưu điểm:
-
Nhanh chóng: Không phải chờ vận đơn gốc chuyển phát nhanh quốc tế. Điều này đặc biệt quan trọng khi tàu đi nhanh hơn dịch vụ courier.
-
Tiết kiệm chi phí: Giảm phí chuyển phát nhanh và phí xử lý chứng từ.
-
Thuận tiện: Thường áp dụng cho giao dịch giữa các bên đã quen thuộc hoặc có quan hệ tin cậy (ví dụ: công ty mẹ – công ty con).
Nhược điểm:
-
Giảm tính an toàn: Vì không yêu cầu bản gốc, rủi ro gian lận cao hơn nếu không quản lý chặt chẽ.
-
Không phù hợp với thanh toán L/C: Ngân hàng thường bắt buộc phải có vận đơn gốc trong bộ chứng từ để thanh toán.
5. So sánh Telex Release và Original Bill of Lading
| Tiêu chí | Telex Release / Surrender B/L | Original B/L |
|---|---|---|
| Yêu cầu chứng từ | Không cần bản gốc, chỉ cần thông báo điện tử | Phải có ít nhất một bản gốc để nhận hàng |
| Thời gian xử lý | Nhanh, vì qua hệ thống điện tử | Chậm hơn, phụ thuộc dịch vụ chuyển phát |
| Mức độ an toàn | Thấp hơn, dựa vào sự tin cậy giữa các bên | Cao, vì ai giữ bản gốc mới nhận được hàng |
| Tính phù hợp với L/C | Không phù hợp | Bắt buộc phải dùng |
| Chi phí | Tiết kiệm phí courier | Tốn thêm phí gửi chứng từ |
Nói ngắn gọn: Telex Release = Nhanh nhưng ít an toàn. Original B/L = An toàn nhưng chậm hơn.
6. Khi nào nên dùng Telex Release – Surrender Bill?
-
Khi thanh toán bằng T/T (Telegraphic Transfer) hoặc đã thanh toán trước.
-
Khi shipper và consignee có mối quan hệ lâu dài, tin cậy.
-
Khi cần giao hàng gấp, tránh rủi ro chậm trễ do chứng từ gửi qua bưu điện.
-
Không nên dùng cho giao dịch giá trị lớn, có rủi ro cao, hoặc thanh toán qua L/C.
7. Lưu ý nghiệp vụ quan trọng
-
Luôn kiểm tra yêu cầu của khách hàng hoặc ngân hàng trước khi yêu cầu Telex Release.
-
Giữ lại bản scan vận đơn có đóng dấu “SURRENDERED” để làm bằng chứng pháp lý.
-
Đảm bảo người nhận thực sự có quyền nhận hàng, tránh gian lận.
-
Nếu là giao dịch lần đầu với đối tác, nên dùng Original B/L thay vì Telex Release.
8. Ví dụ thực tế
Một doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu cà phê sang Singapore. Thời gian vận chuyển bằng tàu chỉ 3 ngày, trong khi dịch vụ chuyển phát nhanh vận đơn gốc có thể mất 2–3 ngày. Nếu dùng Original B/L, hàng có thể đến trước khi vận đơn tới tay consignee → dễ gây chậm trễ.
Trong trường hợp này, sử dụng Telex Release là tối ưu: nhanh, tiết kiệm và phù hợp khi hai bên đã thanh toán T/T trước đó.
9. Kết luận
-
Telex Release / Surrender Bill là giải pháp thay thế vận đơn gốc, giúp doanh nghiệp nhận hàng nhanh chóng và tiết kiệm chi phí.
-
Tuy nhiên, hình thức này không phù hợp trong mọi trường hợp. Nó chỉ nên dùng khi thanh toán đã hoàn tất, quan hệ giữa hai bên đủ tin cậy và không áp dụng thanh toán qua L/C.
Tóm gọn:
- Dùng Original B/L nếu cần an toàn tuyệt đối và giao dịch có ràng buộc ngân hàng.
- Dùng Telex Release nếu cần nhanh, tiết kiệm và giao dịch dựa trên sự tin tưởng.
GỬI HÀNG ĐIỆN TỬ, MÁY MÓC ĐI MỸ – DỊCH VỤ NHANH CHÓNG, AN TOÀN VỚI DONGNAI LOGISTICS
Gửi thực phẩm đi Trung Quốc nhanh chóng, giá rẻ
Gửi quần áo, giày dép đi Hàn Quốc – An tâm gửi trọn cùng DONGNAI LOGISTICS
