Trong bối cảnh toàn cầu hóa và yêu cầu ngày càng cao về tiêu chuẩn chất lượng, doanh nghiệp xuất khẩu nông sản. Và thực phẩm của Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn. Đặc biệt, ba yếu tố quan trọng: Chỉ thị Báo cáo Phát triển Bền vững Doanh nghiệp (CSRD), Hệ thống phân loại xanh của EU (EU Taxonomy). Và chiến lược “Farm to Fork” đang tạo ra những “gọng kìm” buộc doanh nghiệp phải vượt qua để có thể tiếp cận thị trường châu Âu.
Tại Sao “3 Gọng Kìm” Được Đặt Ra?
Theo ông Phạm Hoài Trung, chuyên gia về ESG (Môi trường, Xã hội và Quản trị) và phân tích vòng đời sản phẩm (LCA), ba yếu tố này không chỉ tạo ra áp lực mà còn mở ra cơ hội cho doanh nghiệp Việt Nam nâng cao giá trị. Và tái định vị trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Để hiểu rõ hơn về những gọng kìm này, chúng ta cần phân tích từng yếu tố.
1. CSRD – Chỉ Thị Báo Cáo Phát Triển Bền Vững Doanh Nghiệp
CSRD là một chỉ thị quan trọng của EU yêu cầu các doanh nghiệp lớn phải công bố báo cáo về các hoạt động phát triển bền vững của mình. Từ năm 2024 đến 2028, tất cả các doanh nghiệp có doanh thu từ 150 triệu euro tại EU hoặc có công ty con lớn tại đây sẽ phải công bố báo cáo ESG theo tiêu chuẩn ESRS (tiêu chuẩn báo cáo bền vững). Điều này có nghĩa là các doanh nghiệp xuất khẩu nông sản. Thực phẩm của Việt Nam sẽ phải cung cấp thông tin chi tiết về toàn bộ chuỗi giá trị. Bao gồm cả các nhà cung cấp từ Việt Nam.
2. EU Taxonomy – Hệ Thống Phân Loại Xanh
EU Taxonomy là một hệ thống phân loại các hoạt động kinh tế được công nhận là “xanh”. Để được công nhận là “xanh chính thức”, doanh nghiệp phải thỏa mãn bốn điều kiện bắt buộc, bao gồm: đóng góp vào ít nhất một trong sáu mục tiêu môi trường của EU, không gây tổn hại đến bất kỳ mục tiêu môi trường nào khác, tuân thủ các tiêu chuẩn xã hội tối thiểu. Và đáp ứng các tiêu chí kỹ thuật do Ủy ban châu Âu ban hành. Những yêu cầu này tạo ra áp lực lớn đối với doanh nghiệp xuất khẩu. Đặc biệt là trong việc minh bạch hóa dữ liệu và cải thiện quy trình sản xuất.
3. Chiến Lược “Farm to Fork”
Chiến lược “Farm to Fork” là một chính sách chủ đạo trong Thỏa thuận Xanh châu Âu, nhằm chuyển đổi hệ thống thực phẩm của EU theo hướng bền vững và thân thiện với môi trường. Chiến lược này đặt ra những mục tiêu cụ thể như giảm 50% thuốc trừ sâu và kháng sinh. Tăng diện tích canh tác hữu cơ lên 25% và đảm bảo truy xuất nguồn gốc đầy đủ cho tất cả sản phẩm. Điều đáng lưu ý là các yêu cầu này không chỉ áp dụng cho sản phẩm nội địa mà còn cho tất cả các sản phẩm nhập khẩu vào EU.
Những Thách Thức Doanh Nghiệp Phải Đối Mặt
1. Áp Lực Minh Bạch và Chuyển Đổi Xanh
Sự kết hợp giữa CSRD và EU Taxonomy tạo ra một áp lực kép rất lớn đối với doanh nghiệp xuất khẩu nông sản. Dù không có trụ sở tại EU, doanh nghiệp Việt Nam vẫn bị ảnh hưởng gián tiếp qua yêu cầu của các đối tác nhập khẩu. Để hoàn thành báo cáo CSRD. Các đối tác EU phải thu thập dữ liệu từ toàn bộ chuỗi cung ứng. Yêu cầu các nhà cung cấp Việt Nam cung cấp thông tin về vòng đời sản phẩm, dấu chân carbon. Lượng nước sử dụng và điều kiện lao động.
2. Nguy Cơ Bị Loại Khỏi Chuỗi Cung Ứng
Nếu doanh nghiệp Việt Nam không thể cung cấp dữ liệu đáng tin cậy và được xác minh bởi bên thứ ba. Họ sẽ đứng trước nguy cơ bị loại khỏi danh sách nhà cung cấp. Điều này có thể dẫn đến việc mất thị phần và ảnh hưởng đến doanh thu của doanh nghiệp.
3. Chi Phí Đầu Tư Cao
Để thực hiện các yêu cầu này, doanh nghiệp cần đầu tư vào công nghệ. Và quy trình sản xuất bền vững, điều này đòi hỏi chi phí lớn và hệ thống kỹ thuật phức tạp. Nhiều doanh nghiệp nhỏ có thể gặp khó khăn trong việc đáp ứng các yêu cầu này.
Cơ Hội Tái Định Vị và Nâng Cao Giá Trị
Dù đối mặt với nhiều thách thức, ông Trung cũng nhấn mạnh rằng đây là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam tái định vị. Và nâng cao giá trị trong ngành hàng xuất khẩu. Để tận dụng cơ hội này, doanh nghiệp cần có chiến lược hành động cụ thể và kịp thời.
1. Đầu Tư Vào Chuyển Đổi Xanh
Doanh nghiệp cần chủ động thực hiện đánh giá vòng đời sản phẩm cho các mặt hàng chủ lực nhằm xác định. Và lượng hóa dấu chân carbon, nước và năng lượng. Hợp tác với các đơn vị tư vấn có năng lực chuyên sâu sẽ giúp doanh nghiệp tìm ra giải pháp tối ưu và hiệu quả.
2. Thiết Kế Hệ Thống Báo Cáo ESG
Các nhà tư vấn có thể hỗ trợ doanh nghiệp thiết kế hệ thống báo cáo ESG phục vụ đa chuẩn, giúp dễ dàng tích hợp thông tin theo yêu cầu của từng khách hàng và thị trường xuất khẩu.
3. Chuẩn Hóa Hệ Thống Truy Xuất Nguồn Gốc
Doanh nghiệp cần chuẩn hóa hệ thống truy xuất nguồn gốc từ vùng trồng đến đóng gói, sử dụng mã vùng và nhật ký canh tác điện tử để minh bạch dữ liệu.
4. Chuyển Đổi Sang Mô Hình Nông Nghiệp Bền Vững
Doanh nghiệp nên từng bước chuyển đổi sang mô hình nông nghiệp tuần hoàn, hữu cơ hoặc tái sinh, giảm phụ thuộc vào hóa chất và khai thác tài nguyên không bền vững.
Hỗ Trợ Từ Chính Phủ và Các Tổ Chức
Để giúp doanh nghiệp vượt qua những thách thức này. Cần có sự hỗ trợ từ chính phủ và các tổ chức liên quan. Việc xây dựng bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về ESG và LCA cho ngành nông sản là một bước đi chiến lược giúp giảm chi phí và rủi ro cho doanh nghiệp nhỏ. Ngoài ra, cần đẩy mạnh mô hình liên kết giữa nông dân. Hợp tác xã và doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu để chuẩn hóa đầu vào và tăng sức cạnh tranh
Thách thức từ “3 gọng kìm” CSRD, EU Taxonomy và chiến lược “Farm to Fork” không chỉ là áp lực mà còn là cơ hội để doanh nghiệp xuất khẩu nông sản. Thực phẩm của Việt Nam nâng cao giá trị và tái định vị trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Bằng cách chủ động thích ứng và đầu tư vào chuyển đổi xanh, doanh nghiệp không chỉ đáp ứng được yêu cầu của thị trường EU mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành nông sản Việt Nam.
Liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn và đặt lịch vận chuyển!
Xem thêm: Gửi hàng nhanh từ Đồng Nai đi Hà Nội chỉ trong 4 tiếng
Xem thêm: Dịch vụ chuyển phát hàng đi Mỹ giá rẻ nhất
Xem thêm: Những lưu ý quan trọng khi gửi quà tặng bằng dịch vụ hoả tốc
