Tổng quan về hai loại hình vận chuyển
Vận chuyển hàng hóa luôn đóng vai trò thiết yếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuy nhiên, không phải loại hàng nào cũng được xử lý giống nhau. Trong thực tế, hàng hóa được phân loại thành hai nhóm chính: hàng thông thường và hàng nguy hiểm. Việc phân biệt hai loại hàng này không chỉ nhằm đảm bảo an toàn mà còn phục vụ mục tiêu tuân thủ quy định pháp luật quốc tế. Sự khác biệt giữa hai loại hàng thể hiện rõ trong quy trình đóng gói, vận chuyển, bảo hiểm và giám sát.
Hàng thông thường là gì?
Hàng thông thường bao gồm các mặt hàng không gây nguy hại cho sức khỏe, tài sản hay môi trường trong quá trình vận chuyển. Ví dụ như quần áo, đồ điện tử, thực phẩm khô, nội thất, sách vở hoặc thiết bị công nghệ. Những mặt hàng này không yêu cầu chứng nhận đặc biệt, không bắt buộc ghi nhãn cảnh báo. Thường được xử lý theo các quy trình tiêu chuẩn thông thường trong ngành logistics.
Hàng nguy hiểm là gì?
Hàng nguy hiểm là những mặt hàng có khả năng gây nổ, cháy, ăn mòn, độc hại hoặc gây phản ứng hóa học nguy hiểm. Một số ví dụ điển hình gồm pin lithium, khí nén, chất lỏng dễ cháy, hóa chất công nghiệp và vật liệu phóng xạ. Các loại hàng này bắt buộc phải phân loại theo hệ thống quốc tế như UN Number, MSDS. Ngoài ra cần tuân thủ quy định của IATA, IMDG hoặc ADR tùy theo phương thức vận chuyển.
Sự khác biệt trong quy trình đóng gói và dán nhãn
Đóng gói hàng thông thường
Với hàng thông thường, doanh nghiệp có thể sử dụng bao bì phổ thông như thùng carton, túi nilon, pallet hoặc thùng gỗ. Việc đóng gói chủ yếu nhằm bảo vệ hàng hóa khỏi va đập và ẩm mốc. Các đơn vị vận chuyển chỉ yêu cầu đảm bảo hình thức đóng gói đủ chắc chắn. Chỉ cần phù hợp với trọng lượng và không bị rò rỉ, móp méo.
Đóng gói hàng nguy hiểm
Đóng gói hàng nguy hiểm phải sử dụng bao bì đạt chuẩn quốc tế, thường là loại UN Packaging có mã số riêng. Mỗi loại nguy hiểm đều có yêu cầu đóng gói đặc biệt, bao gồm lớp chống rò rỉ, chống cháy hoặc chịu áp suất. Ngoài ra, hàng nguy hiểm cần đệm lót kỹ càng để giảm va chạm. Tài xế và nhân viên xử lý phải được đào tạo nhận biết và xử lý đúng quy trình. Hàng phải kèm theo Phiếu Dữ liệu An toàn (MSDS) và có ghi chú hướng dẫn xử lý trong trường hợp khẩn cấp.
Ghi nhãn và đánh dấu cảnh báo
Hàng thông thường chỉ cần nhãn tên hàng và thông tin người gửi – người nhận. Trong khi đó, hàng nguy hiểm bắt buộc dán nhãn cảnh báo theo đúng mã loại nguy hiểm, đi kèm biểu tượng, màu sắc, mã số UN, và hướng mũi tên chỉ đúng chiều thùng. Không dán nhãn đúng hoặc dán sai có thể dẫn đến từ chối vận chuyển. Nghiêm trọng hơn là có thể bị xử phạt hành chính.
Khác biệt trong quy trình vận chuyển và phương tiện
Quy trình vận chuyển hàng thông thường
Hàng thông thường được vận chuyển bằng nhiều loại phương tiện như xe tải, container, tàu biển hoặc máy bay. Việc xếp dỡ, trung chuyển, lưu kho diễn ra đơn giản, không cần vùng cách ly hoặc phương tiện đặc biệt. Các tuyến vận chuyển linh hoạt và ít bị hạn chế bởi quy định quốc tế.
Quy trình vận chuyển hàng nguy hiểm
Hàng nguy hiểm chỉ được vận chuyển bởi các phương tiện được cấp phép và đạt tiêu chuẩn an toàn. Ví dụ, xe tải chở hàng nguy hiểm cần có biển hiệu riêng, hệ thống phòng cháy và tài xế có chứng chỉ đặc biệt. Trong vận chuyển hàng không, hàng nguy hiểm phải được tách riêng khu vực, có vị trí đặc biệt trong khoang chứa và thường không đi chung với hành khách. Khi đi đường biển, hàng sẽ được sắp xếp trong container riêng biệt. Các mặt hàng này sẽ không xếp gần hàng dễ cháy hoặc thực phẩm.
Yêu cầu về giấy tờ và phê duyệt
Giấy tờ cho hàng thông thường
Hàng thông thường chỉ cần hóa đơn thương mại, phiếu đóng gói, vận đơn và chứng từ hải quan như thông thường. Thủ tục hải quan diễn ra nhanh chóng nếu hàng không nằm trong danh mục cấm hoặc hạn chế.
Giấy tờ cho hàng nguy hiểm
Ngoài bộ chứng từ cơ bản, hàng nguy hiểm cần thêm giấy phép vận chuyển hàng nguy hiểm, Phiếu MSDS, tài liệu nhận diện rủi ro và hướng dẫn ứng phó sự cố. Ở nhiều quốc gia, phải có xác nhận của cơ quan quản lý môi trường hoặc công an phòng cháy chữa cháy. Một số loại hàng thậm chí phải có chứng nhận từ hãng tàu hoặc hãng bay.
Rủi ro, chi phí và bảo hiểm
Rủi ro vận chuyển hàng thông thường
Hàng thông thường có tỷ lệ rủi ro thấp, chủ yếu là hư hỏng do va chạm hoặc thời tiết. Nếu đóng gói đúng và bảo quản tốt, hàng ít gặp sự cố lớn. Do đó, mức phí bảo hiểm cho hàng thông thường khá thấp. Nhiều doanh nghiệp sẽ không bắt buộc phải mua bảo hiểm.
Rủi ro vận chuyển hàng nguy hiểm
Hàng nguy hiểm có nguy cơ gây cháy, nổ, ô nhiễm hoặc tổn hại sức khỏe nếu xảy ra sự cố. Vì vậy, nhà vận chuyển luôn yêu cầu khách mua bảo hiểm hàng hóa đầy đủ. Phí vận chuyển và phí bảo hiểm cao hơn nhiều so với hàng thông thường. Ngoài ra, doanh nghiệp có thể phải bồi thường lớn nếu vi phạm quy định hoặc làm thiệt hại đến hàng hóa khác trong container.
Kết luận: Cần hiểu rõ để vận chuyển đúng và an toàn
Sự khác biệt giữa hàng nguy hiểm và hàng thông thường không chỉ nằm ở loại sản phẩm mà còn liên quan đến mức độ rủi ro, chi phí và quy trình pháp lý. Doanh nghiệp cần xác định rõ loại hàng mình vận chuyển để chọn đúng phương tiện, chuẩn bị giấy tờ đầy đủ và đảm bảo an toàn tối đa trong chuỗi cung ứng. Khi hiểu đúng và tuân thủ đầy đủ, cả hai loại hàng đều có thể vận chuyển hiệu quả.
Đọc thêm:
Gửi hàng đi Mỹ giá rẻ và nhanh – bay hằng ngày
Dịch vụ chuyẻn phát nhanh hàng hóa Hà Nội đi Humburg Đức
Ga tàu Đồng Nai trạm trung chuyển chiến lược
Gửi thực phẩm chức năng từ Sài Gòn đi CH Séc
